Misschien is het velen  ontgaan, maar sinds 1 july is de controle op het onder invloed van alcohol deelnemen aan het verkeer aangevuld met die van controle op het gebruik van drugs

De invoering kent een lange geschiedenis. Politici, verkeerspolitie , de media wezen de afgelopen 15 jaar er constant op dat Nederland hiermee achterbleef met de rest van Europa, waar drugscontroles in het verkeer allang gemeengoed is. Waar zowel het Ministerie van Verkeer en Waterstaat als die van Justitie en Veiligheid, analoog aan die controles in Europa geen onderscheid wilde maken tussen gebruik en daadwerkelijk onder invloed deelnemen aan het verkeer is na veel strijd binnen en buiten allerlei commissies  deze opzet van drugscontroles voorkomen. Met de nu ingevoerde controle is afstand genomen tegen bovenstaande rigide, lees zero tolerance, regelgeving. Maar dit betekent niet dat er geen aanleiding is voor kritiek op het Nederlandse controlesysteem. Er kleven wel degelijk zowel principiële als praktische bezwaren aan dit systeem met daarbij het risico van dat politie/justitie oneigenlijke argumenten kan gaan gebruiken waar en wanneer drugscontroles worden ingezet. Er is alle aanleiding voor het nauwlettend volgen van de controles en waar nodig verbeteringen toepassen

Dit nauwlettend volgen bepleit ik om een aantal redenen van

• Het Nederlandse testsysteem en de verbeteringen gebruikt kan worden als pleidooi van het veranderen van de rigide drugscontroles in het verkeer in de Europese landen ( Nederland eindelijk weer eens als gidsland voor het Europees drugsbeleid )
• Het risico voorkomen van dat de drugscontroles gebruikt worden voor nader politie- en justitieonderzoek naar de handel en wandel van de betrapte chauffeur ( en eventueel zijn medepassagiers). In tegenstelling tot alcohol zijn drugs illegaal. Het is die illegaliteit die een op zich legitieme maatregel van drugscontroles in het verkeer in een gespannen positie manoeuvreert waar in mijn ogen in de regelgeving van die drugscontrole weinig rekening mee gehouden is. In feite is het raar dat de overheid controles uitvoert op middelen die diezelfde overheid verboden heeft. Op basis van het opportuniteitsprincipe is die dubbele houding van de overheid echter te verdedigen ( een positie die de overheid ook inneemt bij bijvoorbeeld het testen van drugs, een in strikte zin onwettige handeling, maar wel een onmisbaar instrument om gebruikers te waarschuwen als plots een partij drugs op de markt opduikt met een direct gezondheidsrisico voor de gebruikers!). Maar vanwege die dubbelheid heeft de overheid de plicht om in dit geval alle ins en outs rond drugscontroles in het verkeer nauwgezet te protocoliseren. Die protocollen over vooral het indammen van oneigenlijk/misbruik van die drugscontroles ontbreken echter haast volledig.
• Waar bij de invoering ook nauwelijks rekening mee gehouden is dat drugscontroles tot vele andere en tot meer verstrekkende gevolgen leidt voor de chauffeur dan die bij alcohol. Bij dit laatste genotsmiddel  blijven de gevolgen van een positieve testuitslag beperkt tot het tijdelijk ontnemen van het rijbewijs ( met  doorgaans met beperkte gevolgen omdat dit vaak opgevangen wordt met door familie, collega werknemer tot  werkgever aan toe ophalen/terugbrengen van de gedupeerde chauffeur tot in zijn eigen wagen aan toe).  Daar waar alcoholcontroles tot het volkse erfgoed behoort, te horen in menig carnavalslied, cafehumor en one-liners op tegeltjes ligt dit bij drugcontroles volstrekt anders waarbij alleen al de mate van taboe rond elke afzonderlijke  drug bepalend is hoe verstrekkend de gevolgen reiken voor de persoon in kwestie. Kijkend dat vooral jong volwassenen drugs gebruiken kunnen positieve drugsuitslagen verstrekkende negatieve  gevolgen hebben voor hun verdere levensloop van een niet terug te dringen stigma binnen zowel de relationele sfeer van familie, vrienden,bekenden tot de buren in de straat aan toe als aan een aanslag op de carrièremogelijkheden van school of baan. Dit geldt niet alleen voor de chauffeur  maar ook voor zijn medepassagiers (het verwijt van het omgaan met “verkeerde drugsvrienden”). Het is het taboe over drugs wat allerlei voor de persoon ongewenste mechanismes op gang brengt  wat de drugscontroles in het verkeer in een meer gespannen positie plaats als die van alcohol. Die gespannenheid zit als het ware opgesloten in die drugscontroles aangezien het bij de uitvoerders (en de beleidskaders daarboven) van de verkeerscontroles het niet zo zou zijn dat zij vrij zijn van vooroordelen en stigma ten aanzien van druggebruikers.

Kortom, er is meer dan voldoende aanleiding van het nauwlettend volgen van hoe in Nederland de drugscontroles in het verkeer uitgevoerd gaan worden. Er is volop reden voor een grote mate van bezorgdheid. Dat zeg ik ook omdat je had mogen verwachten dat aan deze invoering een landelijke voorlichtingscampagne over het risico van onder invloed van drugs deelnemen aan het verkeer gekoppeld had moeten worden en dat met name gericht op jong volwassenen. Daarnaast had de overheid de moeite moeten getroosten van het nader toelichten van waar het bij de controles feitelijk om te doen is van puur het verhogen van veilger verkeer waarmee elke schijn voorkomen was als zou het een nieuw instrument zijn in het bestrijden van drug en druggebruik. Nu dit alles niet gebeurd is roept dit wel die schijn op wat uiteindelijk ook ten nadele zal uitpakken van de effectiviteit van de drugscontroles in het verkeer

August de Loor

Vanmorgen radio 1 TROS goed nieuwsshow; Een interview met een onderzoekster van het Trimbosinstituut over de gevaren van XTC. Bij deze beperk ik mij tot slechts een reactie.

Op de vraag van wat zij vindt van het herintroduceren van XTC testen op parties gaf zij een negatief advies met o.a. als argument dat dit een onbetrouwbare testmethode is. De XTC dansvloertest zou te globaal zijn, geen inzicht geven over de samenstelling van het tablet, dus slechts schijnveiligheid aan de gebruiker bieden. Tegelijkertijd gaf zij hoog op over het DIMS-project van het Trimbosinstituut met een uitgebreid netwerk van teststations over het land waar gebruikers door de week XTC kunnen laten testen.

Het bizarre hierbij is dat het “kloppend hart” van dit landelijk testsysteem exact hetzelfde is als hoe er op de parties XTC getest werd; dezelfde instrumenten, dezelfde handelingen,dezelfde XTC tablet sneltestdetermineermethode!.

Het is het testsysteem wat op parties is ontwikkeld wat in de jaren negentig de kiem heeft gelegd voor dat landelijk netwerk van teststations, de oprichting van het DIMS project. En dat is allemaal in samenwerking met het Trimbos gegaan met het Ministerie van VWS als subsidiegever, die daar in meeging op basis van diepgaand onderzoek door het NFI en de universiteit van Utrecht die beide de gehanteerde testmethode van XTC op de dansvloer van parties als betrouwbaar, als zorgvuldig beschouwde als instrument van preventie en als instrument voor een veilig verloop van Parties.

Het is al jaren dat het Trimbosinstituut op de onbetrouwbaarheid van de XTC testmethode op parties wijst. Hiermee bruskeren zij een unieke methode van drugspreventie die in 1988 op de dansvloer van de House Parties is begonnen. Zij bruskeren de enorme inzet die in de jaren negentig door hun eigen instituut is ingezet voor het realiseren van een landelijk netwerk van drugsteststations. En tenslotte hebben zij geen notie over het “kloppend hart” van hun eigen drugstestsysteem, het “hart” waar de teststations hun populariteit onder gebruikers aan dankt. De jaarlijkse cijfers van die stations bewijzen dat. En als ik naar die van mij kijk heeft het Adviesburo Drugs sinds 1988 meer dan 190.000 drugstesten uitgevoerd met als overgrote deel daarbij de XTC sneltestdetermineermethode die op de dansvloer is ontwikkeld. En als al die gebruikers door al die decennia heen vertrouwen hadden in die methode worden zij ook door het Trimbos gebruskeert

Die vraag die dit alles oproept is hoe het in godsnaam mogelijk is dat het Trimbos zo slordig omgaat met haar eigen geschiedenis met dat zij kennlijk haar eigen testmethode niet snapt met in het verlengde van hoe het komt dat al die tientallen instellingen die zowel direct als indirect betrokken zijn bij het testen van drugs niets van zich laten horen.

Ik zie dit al jaren met lede ogen aan met als belangrijkste conclusie dat door dit alles de noodzakelijke verdere innovatie van het testen van drugs onnodig traag verloopt. Want zegt niet iedere filosoof van dat als je niet je eigen geschiedenis kent het ontbreekt  aan inzicht over de toekomst!

August