Sluiting smartshops op basis van achterhaald beleid
Tot op de dag van vandaag vindt door de Deelraad Binnenstad afdeling Handhaving een actieve aanschrijving plaats van winkels met een, onder dreiging van een forse dwangsom, dringende oproep van het stoppen van de verkoop van psycho-actieve stoffen zoals Sclerotia. Deze aanschrijvingen worden onderbouwd met een verwijziging naar bestemmingsplannen die terug gaan tot het begin van deze eeuw(!). Hierin is vastgelegd dat in (delen van ) de binnenstad slechts een beperkt aantal winkels (omschreven als smartshops) smartproducten mogen verkopen. Alle winkels die niet op die lijst staan worden gesommeerd om met de verkoop van smartproducten te stoppen. Bij dit beleid zijn de volgende kanttekeningen te plaatsen:
1) Sinds begin van deze eeuw is het aantal liefhebbers van smartproducten gestegen,
2) Gelet op een aantal zorgwekkende ontwikkelingen binnen het illegale circuit van drug en druggebruik is het nut van smartshops als een veilig, legaal alternatief voor vele liefhebbers van smartproducten de laatste jaren toegenomen,
3) Het nut van smartshops in de binnenstad is ook aantoonbaar in het licht van het hardnekkige probleem van straathandel in drugs in de Amsterdamse binnenstad , een handel vooral gericht op toeristen. Zowel coffeeshops als smartshops leveren een bijdrage in het beperken van de aard en omvang van het probleem van de drugsstraathandel
In het het licht van deze constateringen is het merkwaardig dat de Deelraad blijft vasthouden aan een strikte uitvoering van het sluiten van smartshops op basis van oude bestemmingsplannen met als kanttekening dat een deel van de toentertijd toegestane winkels inmiddels om uiteenlopende redenen hun deuren gesloten hebben.
Het beleid is zelfs zo star dat zelfs winkels die niet 100% zwart op wit kunnen aantonen dat zij al voor de invoering van de bestemmingsplannen smartproducten verkochten de verkoop moeten staken (een novum van dat een winkel haar administratie van 7 jaar en ouder mag weggooien terwijl de Deelraad facturen van de toeleveringsbedrijven van smartproducten aan de winkel verlangen die twee keer zo oud zijn).
Met dit beleid is de Deelraad ook in strijd met de motie van haar eigen raad. In deze motie is een smartshopbeleid vastgesteld waarbij de prioriteiten anders ingevuld worden dan die van de diverse bestemmingsplannen. In deze motie wordt er o,a, op gewezen om voorrang te verlenen van het sluiten van winkels die onvoldoende aandacht schenken aan de voorlichting over smartproducten of waar de verkoop ook op andere wijze zich niet transparant afspeelt. In de motie wordt overleg met de belangenvereniging van smartproducten voorgesteld om na te gaan van wat onder een verstandig smartshopbeleid voor de binnenstad verstaan kan worden, welke smartshops in aanmerking komen voor verhuizing naar andere delen van de stad.
Los van dat deze motie op onderdelen op verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden is het glashelder dat de raad van de Deelraad Binnenstad voor een andere uitvoering van het smartshopbeleid in de binnenstad koos.
Dit geldt ook ten aanzien van de adviescommissie van de regering die op verzoek van het ministerie van VWS een half jaar geleden een rapport heeft opgesteld met voorstellen voor een verstandig beleid van de verkoop van smartproducten. Veel van deze voorstellen zijn specifiek afgestemd op het realiseren van een evenwichtig smartshopbeleid voor de Amsterdamse binnenstad. Het ministerie van VWS heeft dit rapport van harte aanbevolen bij de Amsterdamse overheid en zijn binnen de verschillende geledingen van de Amsterdamse gezondheidszorg- en drugpreventieinstellingen en beleidsambtenaren van het Kabinet van burgemeester en wethouders hierover gesprekken gestart, waar ook de belangenvereniging van de smartshops bij betrokken wordt.
In weerwil van deze politieke en bestuurlijke bezinning over de invulling van het Amsterdamse smartshopbeleid blijft de Deelraad Binnenstad echter vast houden aan haar bestaande beleid.
En nu sinds de jongste gemeenteraadsverkiezingen de Deelraden zowel inhoudelijk als organisatorisch ingrijpend aan politiek/bestuurlijk gewicht hebben moeten inleveren en dat het nieuwe college van burgemeesters en wethouders een herbezinning overweegt over zowel de doelstelling als de uitvoering van de upgrading van de binnenstad is de stelling gerechtvaardigd dat het smartshopbeleid van de Deelraad Binnenstad achterhaald is, gebaseerd op oude politieke en bestuurlijke afwegingen.
Met vriendelijke groet August de Loor
Adviesburo Drugs 7 Augustus 2014